El Nino tehlikesi günden güne büyüyor

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) bugün açıkladığı 'Geçici 2023 Küresel İklim Durumu' raporuyla dünyayı sarsan bir uyarıda bulundu. Rapora göre, 2015'ten bu yana kaydedilen en sıcak dokuz yılın ardından, 2023'ün baharında Kuzey Yarım Küre'de ortaya çıkan ve yaz aylarında etkisi hızla artan El Nino'nun, 2024'te küresel sıcaklıkları daha da yükseltebileceği vurgulandı. El Niño olayı yaklaşık 3-7 yılda bir meydana gelir. Sıcak su kütlesinin doğuya doğru hareketiyle başlar. Bu ısı değişimi küresel hava şartlarında değişikliklere yol açar. El Niño iklim olayı dünya çapında hayvan ve bitki örtüsüyle insan yaşamını etkiler.

Özellikle 2023 yılının, kayıtlardaki en sıcak yıl olacağı doğrulandı ve ekim sonuna kadar olan verilere göre, bu yıl hava sıcaklığının sanayi öncesi dönemden (1850-1900) yaklaşık 1,40 santigrat derece daha yüksek olduğu belirtildi. Raporda, havadaki karbondioksit seviyelerinin yüzde 50 daha yüksek olduğu ve bu durumun atmosferde ısıyı hapsederek gelecek yıllarda sıcaklıkların artmasına neden olacağına dikkat çekildi.

Deniz seviyesindeki yükselme oranındaki endişe verici artış da raporda öne çıkan bir diğer nokta oldu. 2013-2022 yılları arasında deniz seviyesindeki yükselme oranının, devam eden okyanus ısınması ve buzulların erimesi nedeniyle uydu kayıtlarının ilk 10 yılındaki oranın iki katından fazla olduğu açıklandı. Özellikle Antarktika, Kuzey Amerika ve Avrupa'daki buzullarda yaşanan aşırı erime, iklim değişikliğinin vahşi etkilerine bir kez daha işaret etti.

Raporda ayrıca, aşırı hava ve iklim olaylarının tüm kıtalarda büyük etkileri olduğuna dikkat çekildi. Büyük seller, tropikal kasırgalar, aşırı sıcaklık ve kuraklık ile bağlantılı yangınlar gibi olayların dünya genelinde arttığı belirtildi.

Güney Avrupa ve Kuzey Afrika'da ise sıcaklık rekorları kırıldı. Özellikle Temmuz ayının ikinci yarısında Güney Avrupa ve Kuzey Afrika'da yaşanan şiddetli ve olağanüstü sıcaklıkların etkileri, WMO raporunda detaylı bir şekilde ele alındı. İtalya'da 48,2 dereceye ulaşan sıcaklık, Tunus'ta 49, Fas'ta 50,4 ve Cezayir'de 49,2 derecelik rekor yüksek sıcaklıkların kaydedildiği belirtildi.

WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, raporda yer alan açıklamasında, "Sera gazı seviyeleri ve küresel sıcaklıklar rekor düzeyde. Deniz seviyesindeki yükseliş rekor seviyede. Antarktika'da deniz buzu rekor düzeyde düşük. Bu durum, kırılan rekorların sağır edici bir kakofonisi" ifadelerini kullandı ve aşırı hava koşullarının yaşamları ve geçim kaynaklarını tehdit ettiğine dikkat çekti.

Dünya, iklim krizinin etkileriyle yüzleşmeye devam ederken, WMO'nun önemli uyarıları, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı'nda (COP28) büyük bir öneme sahip. Nihai Küresel İklim Durumu 2023 raporu, bölgesel raporlarla birlikte 2024'ün ilk yarısında yayımlanacak.